پژوهش حاضر با هدف الگوی عوامل موثر بر رعایت اخلاق پژوهش به عنوان یکی از مولفه های دانشگاه اخلاق گرا با رویکرد سنتزپژوهشی انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی جامعه آماری این تحقیق، همه مطالعات داخلی و خارجی انجام شده در بین سالهای 1385 الی 1403 است. در این راستا 78 اسناد و مقالات مرتبط با موضوع موردنظر ارزیابی و درنهایت 22 پژوهش به صورت هدفمند انتخاب شد و با تحلیل محتوا و ترکیب ادبیات مربوط، درمجموع 60 کد محوری و 10 مقوله کلی طی فرایند ترکیب نظام مند متون شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت و اعتبار آن از طریق آزمون کاپای کوهن تأیید گردید. نتایج یافته ها نشان داد که عوامل فردی ( شخصیت اخلاقی پژوهشگر، صداقت پژوهشگر، باورهای دینی پژوهشگر وتامین مالی پژوهشگر) عوامل درون دانشگاهی(حمایت، سازوکار قانونی و عوامل اداری آموزشی) و عوامل برون دانشگاهی(فرهنگ سازی، حاکمیت ارزش ها و تدوین سیاست های تعاملی پژوهش) در ارتقای اخلاق پژوهش در دانشگاه اخلاق گرا تاثیر گذار است.

امروزه پدیده بیابان و بیابان­زایی گریبان­گیر بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای در حال توسعه می­باشد. با نگاهی به گستره منابع طبیعی کشور در می­یابیم که چشم­انداز غالب در این گستره، اراضی بیابانی است. دانشمندان و متخصصین بر این عقیده­ می­باشند که علاوه بر عوامل طبیعی، عوامل انسانی نیز در بیابان­زایی نقش اساسی و کلیدی دارند. از آنجا که اکثر معیارهای مؤثر در بیابان­زایی در دسته عوامل طبیعی قرار دارند، تهیه مدل­های تعیین پتانسیل بیابان­زایی، به­صورت منطقه­ای انجام می­گیرد. در پژوهش حاضر به­منظور بررسی معیارها و شاخص­های مؤثر در بیابان­زایی منطقه جنوب شرق اهواز در استان خوزستان،‏‏ از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان­زایی (IMDPA) استفاده و از بین نه معیار این مدل دو معیار پوشش گیاهی و اقلیم با توجه به شرایط منطقه انتخاب و برای هر معیار، شاخص های مختلفی در نظر گرفته شده است. در این مدل ارزش عددی معیارها از میانگین هندسی شاخص ها و در نهایت بیابان­زایی کل منطقه از میانگین هندسی معیارها به­دست آمده و در نرم­افزار ArcGIS نقشه نهایی بیابان­زایی منطقه تهیه گردید. نتایج نشان داد که معیار پوشش گیاهی با ارزش عددی 06/2 تأثیر بیشتری نسبت به معیار اقلیم با ارزش عددی 93/1 در بیابان­زایی منطقه داشته است. در آخر نیز ارزش کمی شدت بیابان­زایی براساس دو معیار مورد بررسی به میزان 99/1 به­دست آمد که طبق جدول امتیازدهی این مدل وضعیت فعلی بیابان­زایی برای کل منطقه متوسط تعیین گردید.

زمینه و هدف: هیرسوتیسم افزایش موهای انتهایی و وابسته به آندروژن در زنان می باشد که می تواند به دلایل ایدیوپاتیک، مشکلات تخمدانی، غدد فوق کلیه، غده هیپوفیز و مصرف داروها رخ دهد. این مطالعه با هدف تعیین شیوع هیرسوتیسم و رابطه آن با عواملی همچون شاخص توده بدن (Body Mass Index: BMI)، الگوی قاعدگی، آکنه، سابقه PCOS، رنگ پوست و مو و سابقه خانوادگی در دختران دبیرستان و دانشگاهی شهر بیرجند طراحی گردید. روش بررسی: در این مطالعه مورد-شاهدی، پس از تعیین شیوع هیرسوتیسم در دانش آموزان دبیرستانهای دخترانه و دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، 750 نفر (مورد) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. در مرحله دوم بیماران هیرسوت با افراد غیر بیمار همان مقطع (شاهد) که به صورت تصادفی انتخاب شدند، به منظور تعیین عوامل مرتبط با هیرسوتیسم مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری t و رگرسیون لجستیک در سطح 05/0=α مورد تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: از بین 750 دانش آموز دختر دبیرستانی و دانشگاهی مورد مطالعه 126 نفر ( 8/16%) هیرسوتیسم داشتند. بین میانگین BMI در گروه مورد (7/20) و شاهد (6/19) اختلاف معنی داری وجود داشت. شانس بروز هیرسوتیسم در افراد چاق و دارای اضافه وزن 9/11 برابر افراد طبیعی (019/0=P)، در افراد با آکنه فعال 98/2 برابر بدون آکنه (004/0=P)، در افراد با رنگ موی مشکی 96/3 برابر افراد با رنگ موی قهوه ای (001/0>P)، در افراد با رنگ پوست سبزه 9/5 (02/0=P) و در افراد با رنگ پوست سبزه تند 9/20 برابر (001/0>P) افراد با رنگ پوست سفید و در افراد با سابقه فامیلی مثبت از هیرسوتیسم 13/50 برابر افراد بدون سابقه خانوادگی هیرسوتیسم برآورد گردید (001/0>P)؛ ولی ارتباط معنی داری بین الگوی قاعدگی و سابقه سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) با هیرسوتیسم مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که هیرسوتیسم با BMI، رنگ پوست، رنگ مو و سابقه خانوادگی ارتباط معنی داری دارد؛ به همین دلیل استفاده از رژیم های کم کالری و کاهش وزن در درمان بیمارانی که به علت هیرسوتیسم و یا اختلال قاعدگی همراه با چاقی مراجعه می کنند، به عنوان اولین روش درمانی توصیه می شود.

طرح مساله: شهروندان متناسب با پایگاهی که دارند دارای حقوق و تعهداتی هستند. «تعهدات شهروندی» موجب نظم اجتماعی و پیش پینی پذیری امور می شوند. این مفهوم به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد تقریبا با تمامی موضوعات و مسائل مطرح در حوزه انسانی و اجتماعی ارتباط پیدا می کند. تحقیق حاضر به دنبال بررسی عوامل موثر بر تعهدات شهروندی است.روش: این تحقیق به روش پیمایش انجام گرفته است به این ترتیب که پس از تقسیم تهران به مناطق مختلف با نمونه گیری طبقه ای و تصادفی با پاسخ گویان مصاحبه و اطلاعات مورد نیاز گردآوری می شد. جامعه آماری تحقیق، شهروندان بالای 18 سال تهرانی می باشند.یافته ها: از نتایج تحقیق می توان به اثر مثبت و معنادار سرمایه اجتماعی و عام گرایی بر تعهدات شهروندی اشاره کرد. احساس ناامنی و آنومی اجتماعی نیز اثری منفی و معنادار بر تعهدات شهروندی دارند. علاوه بر این احساس ناامنی سه اثر غیرمستقیم از طریق کاهش سرمایه اجتماعی و عام گرایی، و هم چنین افزایش آنومی اجتماعی داشته است. زنان نسبت به مردان از میزان تعهد بیش تری برخوردار بوده اند. هم چنین با افزایش سن بر میزان تعهدات شهروندی نیز افزوده می شود.نتایج: بین سطوح کلان و خرد ارتباط وجود دارد لذا در تحلیل عوامل موثر بر تعهدات شهروندی باید به نقش ساختارهای کلان و به ویژه ساخت قدرت توجه نمود. به طور کلی می توان گفت استبداد روان شناسی اجتماعی در جامعه به وجود می آورد که تعهدات شهروندی را کاهش می دهد و این فرآیند در نهایت موجب بازتولید ساختار کلان و عدم توسعه جامعه مدنی می شود.

زمینه و هدف: یائسگی نشانه گذر از توانایی تولیدمثل است و اختلالات روحی روانی فقط ناشی از افت سطح هورمونی به دنبال کاهش فعالیت تخمدان نیستند، بلکه می توانند ناشی از توالی به هم پیوسته ای از عوامل روانی، اجتماعی، اقتصادی و حمایتی باشند. بنابراین، مطالعه ای با هدف بررسی فراوانی افسردگی و عوامل مرتبط با آن در زنان یائسه انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مقطعی بوده است. در این مطالعه، 360 زن یائسه همسردار مراجعه کننده به مرکز بهداشتی درمانی شماره 4 شهرستان دزفول وارد مطالعه شدند. در جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه های خودساخته وپژگی های دموگرافیک و آگاهی از یائسگی استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های کای اسکور تست، آنالیز واریانس و رگرسیون لجستیک تحلیل شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد 34.7 درصد افراد دچار افسردگی بودند که از این میزان، 15.8 درصد افسردگی خفیف، 14.7 درصد افسردگی متوسط و 4.2 درصد افسردگی شدید داشتند. ارتباط آماری معناداری بین شدت افسردگی و شاخص توده بدنی، حمایت عاطفی همسر، نوع ارتباط با همسر، رضایت از زندگی زناشویی، آگاهی از یائسگی، تحصیلات، وضعیت اقتصادی، مشاهده شد و همچنین، بین شدت افسردگی و سن، سن یائسگی، طول مدت یائسگی، طول مدت زندگی با همسر، تعداد فرزند و شغل ارتباط آماری معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد، درصد قابل توجهی از زنان در یائسگی، افسردگی را تجربه می کنند که می تواند مرتبط با برخی ویژگی های فردی (شاخص توده بدنی، حمایت عاطفی همسر، نوع ارتباط با همسر، رضایت از زندگی زناشویی، آگاهی از یائسگی)، اقتصادی - اجتماعی (تحصیلات، وضعیت اقتصادی) و کاهش آگاهی از یائسگی باشد.

مقدمه: خودکارآمدی، توانایی درک بیمار از شرایط و عوامل موثر بر سلامتی را امکان پذیر ساخته و وی می تواند جهت ارتقای سلامت خود تصمیم و آن را به اجرا بگذارد. این مطالعه با هدف تعیین میزان خودکارآمدی و عوامل مرتبط با آن در بیماران دیابتی انجام گردید.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی که به صورت تصادفی بر روی بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز دیابت انجام شد، اطلاعات با استفاده از پرسشنامه های دموگرافیک و خودکارآمدی حاوی 15 سوال در مورد نحوه کنترل قند خون و اصلاح آن، انتخاب صحیح غذا، معاینه پا، ورزش و کنترل وزن جمع آوری شد. روایی و پایایی پرسشنامه سنجیده و داده ها جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار Stata و آزمون هایT.test ،c2 و رگرسیون لوجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: میانگین سنی 600 بیمار شرکت کننده، 52.1±14 سال بود. 57.3% از افراد زن و 42.7% مرد بودند. بیشترین عارضه در هر دو جنس، مربوط به عوارض چشمی بود. میانگین نمره خودکارآمدی در افراد 54.19±14.3 بود. 47.6% از شرکت کنندگان میزان خودکارآمدی پایین داشتند. میزان خودکارآمدی پایین در کسانی که تحصیلات پایین تری داشتند، 2.7 برابر افرادی بود که تحصیلات بالاتری داشتند (OR=2.7, CI:1.25-4.15)، همچنین خودکارآمدی پایین در افرادی که عوارض داشتند، 1.9 برابر کسانی بود که عارضه نداشتند (OR=1.9, CI:1.25-2.55) خودکارآمدی با سن ارتباط معکوس و با میزان آگاهی ارتباط مستقیمی داشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج، شناخت عوامل موثر و مرتبط با خودکارآمدی جهت انجام مداخلات و سیاست گذاری های مناسب در مورد این بیماری و لزوم برنامه های آموزشی بیشتر جهت افزایش میزان خودکارآمدی ضروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف: افسردگی یک بیماری شایع، ناتوان کننده و به طور بالقوه تهدید کننده زندگی است. شیوع کلی آن در جامعه حدود 15 تا 25 درصد می باشد و پژوهش های مختلف شیوع آن را بین دانشجویان از حدود 10 تا 64 درصد گزارش نموده اند. افسردگی می تواند موجب خودکشی، اعتیاد، اعتماد به نفس پایین و نتایج حاصل از آن، افت تحصیلی و در مجموع اختلال در عملکردهای مختلف شغلی، خانوادگی و اجتماعی شود که به طور مستقیم و غیر مستقیم هزینه های هنگفتی را به جامعه تحمیل نماید. نظر به اهمیت به دست آوردن شیوع افسردگی بین دانشجویان دانشگاه های مختلف جهت برنامه ریزی انواع پیش گیری ها، پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان افسردگی و تعیین عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کاشان طی سال تحصیلی 77-76 انجام گرفت.مواد و روش ها: این تحقیق یک مطالعه توصیفی بود. تعداد نمونه های مورد پژوهش، 310 نفر برآورد گردید که به صورت تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه به کار رفته، شکل کوتاه آزمایش استاندارد Beck بود. عوامل مرتبط شامل: جنس، رتبه تولد، بومی و غیر بومی بودن و رشته تحصیلی می باشد با آمارهای توصیفی ارایه گردید.یافته ها: در 307 فرد مورد بررسی، شیوع افسردگی 35.8 درصد بود. بیشترین شیوع در دانشجویان دانشکده بهداشت به (42.3 درصد) و کمترین شیوع مربوط به دانشکده پزشکی (28.4 درصد) می باشد. افسردگی در دختران و پسران، رتبه، تولد، بومی و غیر بومی ها تفاوت چندانی نداشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر که بیانگر فراوانی افسردگی در بین دانشجویان است. باید تدابیری اتخاذ گردد تا استرس های فردی و محیطی دانشجویان کاهش یابد و با شناخت سریع و به موقع این اختلال از عواقب آن پیش گیری گردد.

زمینه و هدف : اندومتریوز تقریباً 10 درصد از زنان و دختران سنین باروری را تحت تأثیر قرار می دهد. این مطالعه با هدف تعیین و بررسی فراوانی نسبی علایم اندومتریوز و عوامل مرتبط در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهر یاسوج سال 1402 بود. روش بررسی:  این یک مطالعه توصیفی ـ تحلیلی می باشد که در سال 1402 انجام شد. جمعیت مورد مطالعه زنان سنین باروری 15 تا 50 سال غیر باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر یاسوج بودند که با روش نمونه گیری آسان 865  نفر از آنان انتخاب شدند. مخاطبان با  پرسشنامه خود ارزیابی مندرج در کتابچه آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی  شامل 12 مورد از علایم اندومتریوز جهت شناسایی موارد مشکوک به بیماری، در صورت داشتن پنج علامت یا بیشتر، مورد مصاحبه قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد بیشترین فراوانی علایم اندومتریوز مربوط به دوره های قاعدگی نامنظم طی 6 ماه گذشته 413 نفر(7/47 درصد) و کمترین آن  ناباروری 91 نفر(5/10 درصد) است. 209 نفر(2/24 درصد) شک ابتلا به بیماری مطرح و 94 نفر(9/10 درصد) سابقه ابتلا به اندومتریوز را بیان کردند. فراوانی نسبی علایم اندومتریوز در زنان گروه سنی 21 تا 30 سال، متأهل، خانه دار، دارای سابقه خانوادگی اندومتریوز، سابقه استفاده از دخانیات در 6 ماه گذشته و قرار گرفتن در معرض دود دخانیات و استفاده روزانه از مواد کافئین دار به صورت معنی داری بیشتر بود(001/0p<).  نتیجه گیری:  در این پژوهش حدود یک چهارم زنان سنین باروری از نظر احتمال ابتلا به این بیماری نیاز به ارجاع به پزشک متخصص و پیگیری داشتند که نشانگر اهمیت غربالگری زنان سنین باروری و تشخیص به موقع این بیماری جهت پیشگیری از عوارض و پیامدهای آن از جمله ناباروری است.

مقدمه و هدف: سزارین شایع ترین عمل جراحی در بخش زنان و زایمان و یکی از روش های ختم بارداری است. این روش مانند هر عمل جراحی دیگر عوارضی را در پی دارد. سازمان جهانی بهداشت حداکثر میزان سزارین بر اساس اندیکاسیون های واقعی و عملی، 15 درصد پیشنهاد نموده است. حال آن که در بسیاری از جوامع مانند ایران، میزان سزارین بسیار بالاتر بوده و در بسیاری موارد اندیکاسیون علمی انجام شده عمل سزارین متولی تعیین نوع زایمان نیست، بلکه ناآگاهی، عقاید، رفتارها و نگرش های غیر آزمون شده و غلط تعیین کننده نوع انجام زایمان شده است. در این راستا هدف از این مطالعه بررسی شیوع سزارین و علل آن در شهر یاسوج است.مواد و روش ها: این یک مطالعه توصیفی به صورت مقطعی بوده که در شهر یاسوج از اول فروردین تا آخر اسفند 1382به مدت یک سال انجام پذیرفته است. جمعیت آماری 3596 نفر بوده که نمونه مورد مطالعه معادل جمعیت آماری بود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که از طریق مصاحبه با مادرانی که برای انجام زایمان به زایشگاه و اتاق عمل بیمارستان امام سجاد (ع) یاسوج مراجعه کرده بودند و پرونده بیماران تکمیل شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و شاخص های توصیفی آنالیز شد.  یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که تعداد کل زایمان در این بیمارستان طی یک سال 3596 مورد بود که 89/73 درصد زایمان ها طبیعی، 06/26 درصد به صورت سزارین و 05/0 درصد با وسایل فورسپس و واکیوم بوده است. در این مطالعه 19/68 درصد زنان سزارین شده را زنان نخست زا و دوم زا به خود اختصاص دادند. تعداد 42 درصد از زنان چندزا پس از زایمان لوله های رحمی آنها بسته شد. شایع ترین علت سزارین به ترتیب شامل؛ سزارین تکراری 69/23 درصد، انتخابی 67/13 درصد، عدم تناسب سر جنین با لگن مادر 56/13 درصد، دیسترس جنینی 45/13 درصد، پرزانتاسیون های غیرسفالیک 63/11 درصد و بیماری های مادر 35/10 درصد بوده است.نتیجه گیری: در این مطالعه میزان شیوع سزارین نسبت به استاندارد جهانی بالاست، لذا پیشنهاد می شود جهت کاهش میزان سزارین های غیر ضروری بر اساس واقعیت های فرهنگی و علمی، راهکارهای مناسبی از جمله؛ آموزش صحیح و به موقع و مشاوره خانواده از طریق رسانه های جمعی مورد نظر بوده تا گام موثری در جهت ارتقای سطح سلامت مادران و نوزادان برداشته شود.